Het meten van de conditie van het smeermiddel in een motor draagt bij aan het behoud van de efficiëntie en de levensduur van de motor. Het TBN (Total Base Number) en het TAN (Total Acid Number) zijn belangrijke indicatoren in motorolie, met name om de conditie en prestaties van het smeermiddel in de gaten te houden.
Wat betekent het TBN (Total Base Number)?
Een smeermiddel wordt tijdens het verbrandingsproces blootgesteld aan zure stoffen. Deze zure stoffen tasten zowel de metalen oppervlakken als de olie zelf aan. Daarom moet een smeermiddel ze kunnen neutraliseren dankzij de speciale additieven in de formulering. Dit neutralisatievermogen wordt gemeten via het basegetal (Base Number) of TBN (Total Base Number). Het TBN wordt uitgedrukt in milligram kaliumhydroxide per gram olie (mg KOH/g) en dient als indicator voor de reserve aan base-additief die beschikbaar is om zuren te neutraliseren. Tijdens het gebruik neemt de TBN-waarde van de olie geleidelijk af, wat betekent dat de olie zijn vermogen om te beschermen tegen corrosie verliest.
Het TBN speelt een belangrijke rol bij de kwalificatie van smeermiddelen en er wordt door internationale organisaties (zoals ACEA en API) en OEM’s (Original Equipment Manufacturers) naar verwezen als het gaat om normen voor verse olie. In de productinformatiebladen van Eni wordt het BN/TBN meestal vermeld in het documentgedeelte over de eigenschappen. De methode die over het algemeen wordt gebruikt om het TBN te meten is ASTM D 2896 – de standaardmethode voor het testen van het basegetal van aardolieproducten door middel van potentiometrische titratie met perchloorzuur.
Waarom is het TBN belangrijk?
Wat betekent het TAN (Total Acid Number)?
Het TAN is een maat voor zure organische bestanddelen die in smeermiddelen aanwezig zijn en wordt gedetecteerd met behulp van een basisch reagens (kaliumhydroxide of KOH). Het TAN is de hoeveelheid base, uitgedrukt in milligram kaliumhydroxide, die nodig is om alle zure bestanddelen in 1 g monster te neutraliseren.
Bij gebruikte olie kan het TAN toenemen als gevolg van het oxidatieproces dat optreedt tijdens het gebruik van de smeerolie.
Waarom is het TAN belangrijk?
Waarom zijn beide indicatoren belangrijk?
In de praktijk zijn zowel TBN- als TAN-metingen noodzakelijk voor preventief onderhoud aan motoren, vooral bij zware toepassingen of toepassingen met hoge prestaties.
Aan de hand van TBN- en TAN-gegevens kunnen onderhoudsteams weloverwogen beslissingen nemen over olieverversingsintervallen. Dit kan de bruikbare levensduur van de olie verlengen, onnodige olieverversingen verminderen en kosten besparen, terwijl bovendien het milieu minder wordt belast.
Wilt u meer weten, neem dan contact op met onze technisch adviseur of verkoopvertegenwoordiger.
Wat betekent het TBN (Total Base Number)?
Een smeermiddel wordt tijdens het verbrandingsproces blootgesteld aan zure stoffen. Deze zure stoffen tasten zowel de metalen oppervlakken als de olie zelf aan. Daarom moet een smeermiddel ze kunnen neutraliseren dankzij de speciale additieven in de formulering. Dit neutralisatievermogen wordt gemeten via het basegetal (Base Number) of TBN (Total Base Number). Het TBN wordt uitgedrukt in milligram kaliumhydroxide per gram olie (mg KOH/g) en dient als indicator voor de reserve aan base-additief die beschikbaar is om zuren te neutraliseren. Tijdens het gebruik neemt de TBN-waarde van de olie geleidelijk af, wat betekent dat de olie zijn vermogen om te beschermen tegen corrosie verliest.
Het TBN speelt een belangrijke rol bij de kwalificatie van smeermiddelen en er wordt door internationale organisaties (zoals ACEA en API) en OEM’s (Original Equipment Manufacturers) naar verwezen als het gaat om normen voor verse olie. In de productinformatiebladen van Eni wordt het BN/TBN meestal vermeld in het documentgedeelte over de eigenschappen. De methode die over het algemeen wordt gebruikt om het TBN te meten is ASTM D 2896 – de standaardmethode voor het testen van het basegetal van aardolieproducten door middel van potentiometrische titratie met perchloorzuur.
Waarom is het TBN belangrijk?
- Zuren neutraliseren: een hoger TBN betekent dat het smeermiddel zuren effectief kan neutraliseren, waardoor de motor wordt beschermd.
- Levensduur van de olie: naarmate motorolie ouder wordt, neemt het TBN af. Het controleren van het TBN helpt om te bepalen wanneer de olie zijn vermogen om de motor te beschermen heeft verloren en moet worden vervangen.
- Corrosie voorkomen: een voldoende hoog TBN helpt corrosie van motoronderdelen voorkomen, wat zorgt voor een langere levensduur van de motor en betrouwbare prestaties.
Wat betekent het TAN (Total Acid Number)?
Het TAN is een maat voor zure organische bestanddelen die in smeermiddelen aanwezig zijn en wordt gedetecteerd met behulp van een basisch reagens (kaliumhydroxide of KOH). Het TAN is de hoeveelheid base, uitgedrukt in milligram kaliumhydroxide, die nodig is om alle zure bestanddelen in 1 g monster te neutraliseren.
Bij gebruikte olie kan het TAN toenemen als gevolg van het oxidatieproces dat optreedt tijdens het gebruik van de smeerolie.
Waarom is het TAN belangrijk?
- Indicator voor achteruitgang van de olie: een toenemend TAN duidt op oxidatie en achteruitgang van de olie. Hoge TAN-waarden duiden erop dat de olie al lange tijd in gebruik is en zuur aan het worden is, wat schadelijk kan zijn voor de motor.
- Preventie van motorslijtage: het monitoren van het TAN helpt afbraak van de olie vroegtijdig te detecteren, waardoor schade aan motoronderdelen door zure omstandigheden wordt voorkomen.
- Onderhoudsplanning: een regelmatige controle van TAN maakt een betere planning van olieverversing en onderhoud mogelijk en zorgt ervoor dat de motor soepel loopt zonder onverwachte storingen.
Waarom zijn beide indicatoren belangrijk?
- Compleet beeld: TBN en TAN vullen elkaar aan. Het TBN geeft het vermogen van de olie aan om zuren te neutraliseren, terwijl het TAN aangeeft hoeveel zuren er al aanwezig zijn. Samen geven ze een compleet beeld van de conditie van de olie.
- Optimale olieverversingsintervallen: aan de hand van het TBN en het TAN kunnen de optimale intervallen voor het olie verversen worden bepaald. Wanneer het TBN daalt tot een kritisch niveau of het TAN sterk stijgt, geeft dit aan dat de olie moet worden vervangen.
- Bescherming van de motor: het handhaven van de juiste balans tussen TBN en TAN is cruciaal om de motor te beschermen tegen slijtage, corrosie en afzettingen, wat de algehele betrouwbaarheid en levensduur van de motor ten goede komt.
In de praktijk zijn zowel TBN- als TAN-metingen noodzakelijk voor preventief onderhoud aan motoren, vooral bij zware toepassingen of toepassingen met hoge prestaties.
Aan de hand van TBN- en TAN-gegevens kunnen onderhoudsteams weloverwogen beslissingen nemen over olieverversingsintervallen. Dit kan de bruikbare levensduur van de olie verlengen, onnodige olieverversingen verminderen en kosten besparen, terwijl bovendien het milieu minder wordt belast.
Wilt u meer weten, neem dan contact op met onze technisch adviseur of verkoopvertegenwoordiger.
Back to top
